• Edward de Bono tarafından geliştirilmiştir.


• Bu teknikte düşünceler altı farklı bakış açısını temsil eden altı farklı renkteki şapkalar takılarak ifade edilir.
  Burada sözü edilen şapka takmak ifadesi mecazi anlam taşır.


• Altı şapkalı düşünme tekniğinin uygulanma biçimi:
1. Karar verme sürecine katılacak kişiler beyin fırtınasında olduğu gibi birbirlerini rahatlıkla görebilecekleri U biçiminde bir masada veya yuvarlak bir masa etrafında bir araya gelir.
2. Karar verilecek konu katılımcılara net biçimde açıklanır.
3. Altı farklı renkteki şapka sırasıyla, mecazi olarak takılır ve her şapkanın temsil ettiği yöndeki fikirler her katılımcı tarafından dile getirilir.
4. Katılımcıların tamamı ilk 5 şapkayı temsil eden fikirlerini dile getirir ve bu konuda notlar alırlar.
5. Son olarak mavi şapka takılır ve karar verilir.

1. Beyaz şapka:

• Tarafsızlığı ve objektifliği temsil eder.
• Bu şapka takıldığında objektif olgular, rakamlar değerlendirilir ve aşağıdaki sorulara benzer sorulara cevap aranır:
Elde hangi bilgiler var?
Başka hangi bilgilere ihtiyaç var?
Gerekli bilgiler nasıl elde edilir?
• Sorulardan da anlaşılacağı üzere, beyaz şapkanın kullanılma amacı karar vericilerin dikkatini eldeki mevcut bilgilere ve ihtiyaç duyulan eksik bilgilere çekmektir.

2. Kırmızı şapka:

• Sezgileri ve duyguları temsil eder.
• Genel olarak bir konu karşısında korku, öfke, şüphe, sevgi vb. duygular hissedilebilir.
  Bu duygular insanın algılama ve düşünme biçimi üzerinde ve dolayısıyla konuya bakışında etkili olacaktır.
  Kırmızı şapka takarak düşünmenin amacı bu duygusal arka planı dikkate alarak sonradan ortaya çıkabilecek etkileri ortaya koymaktır.

3. Siyah şapka:

• Karamsarlığı, olumsuzluğu, kötümser bakış açısını temsil eder.
• En yararlı şapka olduğu düşünülür.
• Siyah şapka takılarak düşünüldüğünde “bir şeyin neden yapılamayacağı” üzerinde durulur.
• Riskleri, tehlikeleri, olumsuzlukları görmeyi ve bunlara karşı ne gibi önlemler alınabileceğini düşünmeye yönlendirir.
• Konuya ilişkin eleştirel düşünceler objektif biçimde dile getirilir.

4. Sarı şapka:

• Umutlu, olumlu, iyimser bakış açısını temsil eder.
• Ortaya konan düşüncenin iyi, yararlı, değerli yönlerinin neler olduğuna dikkat çekilir.
• Bir düşünce genel olarak beğenilmemiş olsa bile düşüncenin mantıklı olarak desteklenebilecek iyi yönleri ortaya çıkarılabilir.

5. Yeşil şapka:

• Hayal gücünün en iyi biçimde kullanılmasını ve yeni fikirlerin ortaya atılmasını, yüksek enerjiyi, büyümeyi temsil eden şapkadır.
• Bu şapka takılarak düşünüldüğünde yeni öneriler, yeni fikirler, yeni görüşler ve seçenekler ortaya konur.
Veya var olan başka bir görüşe ilişkin değişiklik önerileri getirilebilir.

6. Mavi şapka:

• Serinkanlılığı temsil eder.
• Düşünce sürecine bütünsel bir bakışı ve değerlendirmeyi sağlar.
• Mavi şapka takıldığında, o ana kadar üzerinde tartışılan tüm fikirler serinkanlı biçimde değerlendirilerek mevcut durum ve yapılması gerekenler özetlenir ve konuya ilişkin mantıklı bir karar verilir.